Project

Het tweede leven van een eenzaam voorwerp

Jeannet Moor

In je eigen huis een eenzaam voorwerp uitzoeken is een vervreemdende bezigheid. Als je er ook nog een speciale herinnering bij hebt en een ander er een gedicht over schrijft, raakt dat aan fundamentele gevoelens. Aankomend sociaal werkers raken vertrouwd met verhalen over eenzaamheid.

Studenten Social Work van de Hogeschool van Amsterdam onderzoeken in een bijzondere ambiance hun eigen verhalen over eenzaamheid. Docent Jeannet Moor laat ze ervaren hoe je langs een kunstzinnige weg een lastig onderwerp als eenzaamheid bespreekbaar en voelbaar kunt maken. Vervolgens worden de studenten gestimuleerd zelf artistieke eenzaamheids-interventies te ontwerpen die ze kunnen toepassen in hun werk als sociaal werker. Het gaat hierbij niet om het oplossen van eenzaamheid maar om beleving, bewustwording en nieuwe betekenisgeving.

Dit is de setting van de interventie: een gedekte tafel, met wit damast tafelkleed en ouderwetse theekopjes. De verlichting is sfeervol, eventueel muziek op de achtergrond. Er wordt thee geschonken. Op verzoek hebben de deelnemers een object van huis meegenomen, een eenzaam, misschien volkomen vergeten voorwerp. Een oude sleutel, een schelp, een bewaardoosje, een asbakje, pop, oude mobiel. Het kan alles zijn. De oogst ligt uitgespreid op het tafelkleed. Twee aan twee vertellen de deelnemers elkaar het verhaal van het eenzame voorwerp dat ze meebrachten. Door dit verhaal dat lang onder het stof lag bewust onder woorden te brengen – in het licht te zetten – krijgt het voorwerp een nieuwe betekenis. Met de zojuist vertelde herinnering nog vers in gedachte schrijven de deelnemers een gedicht over het voorwerp van de ander. Object en gedicht worden samen gefotografeerd en later als verrassing per ouderwetse post opgestuurd aan de deelnemers.

Wat Jeannet Moor bij deze interventie ziet gebeuren is dat het eenzame voorwerp symbool wordt van hetgeen dat we liever uit de weg zouden gaan: de eigen eenzaamheid, pijnlijke plekken in onszelf en bij mensen om ons heen. Via de foto van het gedicht en het object ontstaat een beeld en wordt het verhaal erbij zichtbaar. ‘Je kijkt met een hernieuwde blik naar een herinnering’, concludeert ze. ‘Het effect daarvan zal voor iedereen anders zijn. De een besluit het voorwerp een mooie plek te geven. De ander doet het weg. Wat de overwegingen ook zijn, uiteindelijk raken ze aan fundamentele gevoelens.’

Alle projecten