Antenne / Educatie / Evenement
Taal voor Eenzaamheid is een nieuw kunst educatief onderwijsprogramma waarin jongeren, in samenwerking met kunstenaars, theatermakers en ontwerpers, eenzaamheid bespreekbaar maken door middel van artistieke interventies.lees verder
Activiteit / Antenne / Evenement
Het Festival voor Eenzaamheid van Iedereen werd bedacht en uitgevoerd door kunstenaars van Platform Voor Eenzaamheid samen met buurtorganisaties Vrouw & Vaart en Daadkr8, Buurtwerkplaats Noorderhof, leerlingen van het Calvijn College en deelnemers van De Regenboog Groep. Zij waren de makers van het festival. lees verder
De atlas van afgelegen eilanden is een prachtige verzameling van vijftig eilanden waar de Duitse schrijfster Judith Schalansky nooit is geweest. En ook nooit zal komen. Het zijn onbekende eilanden aan de rand van de wereld. Ensomheden, eenzaamheid in het Noors, is er één van.lees verder
De Braziliaans-Nederlandse vormgever Rogerio Lira (1966) zoekt een balans tussen almaar in contact staan met anderen en zijn verlangen om alleen te zijn. ‘Een van de beelden waar ik tijdens mijn project The object of my loneliness op stuitte was het beeld van een beetje etensresten op een fornuis. De maker vertelde me dat hij zijn fornuis wel schoonmaakte, maar nooit helemaal. Want, zei hij, er komt toch bijna niemand die het ziet. Dat ontroerde me heel erg.’lees verder
Schrijfster Olga Majeau vindt na de dood van haar Hongaarse grootmoeder een stapeltje brieven die haar overgrootvader, baron Ărpád Eperjesy de Szásváros et Toti, schreef uit een Hongaars strafkamp. Hij omschrijft zijn verblijf daar – niet zonder cynisme – als een ‘splendid isolation.’lees verder
Peik Suyling
Peik Suyling organiseert tekensessies waar deelnemers bloemen tekenen die uit hun onbewuste naar boven komen. Tijdens het geconcentreerde tekenen boren ze diepere lagen van empathie aan. Over de tekeningen zelf wordt niet gesproken. Maar in de zijlijn van de bijeenkomsten ontstaan interessante gesprekken over alles wat mensen bezighoudt.lees verder
De tweede Open Call van platform Voor Eenzaamheid leverde een aantal nieuwe initiatieven op die de komende tijd verder ontwikkeld gaan worden. Eenzaamheid is een vruchtbare inspiratiebron, zo blijkt weer. Vijf kunstenaars en een documentairemaker gaven 21 juni gehoor aan de oproep om samen met platform Voor Eenzaamheid initiatieven te ontwikkelen die eenzaamheid een nieuwe betekenis geven.lees verder
Dichter Jos Versteegen haalt de inspiratie voor zijn gedichten uit actuele gebeurtenissen over eenzaamheid die hij aantreft in de media. Zo ontstaat een tweeluik: links het gedicht, rechts de bron.lees verder
Audiokunstenaar Allard Medema
Wat de verfkwast is voor de schilder, is de stem voor kunstenaar Allard Medema (1990). Hij maakt interactieve audiobelevingen. Met zijn warme, kalme stemgeluid leidt hij deelnemers buiten hun vertrouwde, alledaagse werkelijkheid naar een wereld die hij ter plekke voor ze creëert. Ze ervaren ontspanning, ontroering, liefde zelfs, en soms ook een verhevigd contact met de ander.lees verder
Nee, ik ben niet eenzaam’, zegt de man in de intercity van Amsterdam naar Utrecht tegen Dennis Lohuis. Ze zitten tegenover elkaar in de coupé, terwijl Dennis met potlood zijn portret tekent. ‘Ik heb een gezin, een bedrijf, en als ik wil kan ik overal over praten.’ Hij denkt even na. ‘Maar mijn moeder is …lees verder
Hoe eenzaam zijn de werknemer, de zzp’er, de stagiair, de bijna- gepensioneerde, de manager en de bestuurder? Het is een non-onderwerp in een wereld waar het leven zich samenbalt in meetings, netwerken, klantencontacten en opgewekte small talk.lees verder
Martijn Engelbregt
Ontdek de kracht van eenzaamheid. En maak kans op gratis verlichting.’ Deze aanbeveling staat boven de Eenzaamheidswijzer, die door proceskunstenaar Martijn Engelbregt is ontwikkeld. Hij wil ontregelen en verbinden. Eenzaamheid is beladen met schuld en vrees voor besmettelijkheid. Maar weglopen helpt niet. Tijdens zijn workshops met de Eenzaamheidswijzer is er eerst verzet – niemand is eenzaam – maar al snel praten de deelnemers over intimiteiten die ze nog nooit met met hun beste vrienden besproken hebben. lees verder
Maaike Roozenburg
Maaike Roozenburg (1979) is ontwerper en legt via haar projecten een zoektocht af naar haar eigen eenzaamheid. In de duinen bouwde ze een installatie waar ze festivalgangers uitnodigde hun beeld van eenzaamheid achter te laten. Op de facebookpagina ‘Over de schoonheid van eenzaamheid’ worden deze beelden verzameld. ‘Als je de bodem van de eenzaamheid raakt, zie je de schoonheid van kleine dingen.’lees verder
Dichter Jos Versteegen haalt de inspiratie voor zijn gedichten uit actuele gebeurtenissen over eenzaamheid die hij aantreft in de media. Zo ontstaat een tweeluik: links het gedicht, rechts de bron.lees verder
Dennis Lohuis
Dennis Lohuis graaft in zijn workshops naar schurende vragen over eenzaamheid. In een gezamenlijk ontwerpproces wordt gezocht naar een vorm om dit lastige onderwerp met anderen te delen. Met sandwichborden de straat op? Praten over eenzaamheid met wildvreemden? Het werkt. ‘De belangrijkste ontdekking is wel dat mensen er graag over willen praten.’lees verder
Mensen die in stilte bloemen tekenen krijgen de ruimte om zonder woorden uitdrukking te geven aan een vaak afgesloten binnenwereld. In Hospice Bardo tekent kunstenaar Peik Suyling bloemen met mensen die oog in oog staan met de dood. ‘Bloemen als symbool van leven en vergankelijkheid vormen als vanzelf een spiegel voor existentiële vragen.’ lees verder
In een interview met Bram van Splunteren (VPRO/2011) vertelt Jan Geurtz uitgebreid over zijn boek Verslaafd aan liefde. Daarin beschrijft hij de dwangmatige zoektocht naar liefde die ons moet vrijwaren van eenzaamheid en de angst voor verlatenheid.lees verder
Eenzaamheid oplossen is niet de bedoeling van de ontwerpers/kunstenaars van het platform Voor Eenzaamheid. In deze video delen ze met voorbijgangers de mooie en minder mooie kanten van eenzaamheid. Als iets dat bij het leven hoort, waar je ook op een andere manier naar kunt kijken.lees verder
Een initiatiefgroep in Landsmeer vindt tijdens de workshop Taal voor Eenzaamheid nieuwe woorden voor gevoelens van eenzaamheid. En wat blijkt: praten over dit taboe is helemaal niet zo moeilijk. ‘We zitten midden in een nieuw gesprek over eenzaamheid!’lees verder
Sarah Carlier
Sarah Carlier maakte de video ‘Void’ (‘Leegte’), waarin een groep kijkende mensen steeds kleiner wordt, totdat niemand meer over is. Wanneer ontstaat het gevoel van eenzaamheid? en: Wat is het verschil tussen je eenzaam voelen en het daadwerkelijk zijn? Carlier verwacht nooit een helder antwoord te krijgen omdat het een onderwerp is dat je zwijgend deelt. Een leegte die opkomt, verdwijnt maar soms -hoe verschrikkelijk ook- blijft…lees verder
Voor meer informatie, neem contactop.
In zijn boek ‘In Stilte. Een filosofie van de afzondering’, pleit filosoof Jan-Hendrik Bakker voor een heroriëntering op het moderne individualisme, dat een economisch equivalent is geworden van het anders of beter zijn dan de ander. ‘Juist in de afzondering word je getroffen door het gevoel deel uit te maken van een groter geheel.lees verder
Michiel Brandes
Michiel Brandes componeert muziek op verzoek van mensen die een moeilijke periode in hun leven doormaken. Hij vangt de trillingen op uit de verhalen en die vormen het leitmotif van de compositie. Eenzaamheid is de bron waar veel componisten uit putten. In zijn inspiratieplek Muziek voor Eenzaamheid brengt hij verhalen en muziekstukken van beroemde en minder beroemde componisten over eenzaamheid samen.lees verder
Malou de Roy van Zuydewijn
Malou de Roy van Zuydewijn is de Van der Pek-buurt in Amsterdam Noord ingegaan met de vraag ‘wat betekent het als iemand naar je luistert?’ Ze sprak met bewoners van deze buurt over luisteren, beluisterd worden en alleen zijn. Deze antwoorden schreven zij op kaartjes die ze in potjes bewaarde. Van de gesprekken maakte ze korte toneelteksten die het publiek tijdens een voorstelling onder de oudste boom in het culturele centrum voor muziek en kunst ‘Tolhuistuin’ in Amsterdam konden beluisteren.lees verder
Sandwichborden-workshop als onderdeel van het curriculum van Fontys Hogeschool Eindhoven. Ieder semester gaan ca. 200 studenten Toegepaste Psychologie tijdens het vak observeren de straat op met borden met daarop hun eigen vragen over eenzaamheid. In de gesprekken die ze daarbij aangaan, onderzoeken de studenten aan de hand van een observatieschema hoe mensen reageren: zowel verbaal als non-verbaal. Tegelijkertijd brengt de workshop ook het gesprek in de klas op gang over eenzaamheid: hoe kijken de studenten er zelf tegenaan?lees verder
Nicky Dankelman en Jessie Verhave zijn de drijvende kracht achter De Sociale Kruidenier. Ze leggen uit dat dit initiatief niet alleen sociaal is omdat klanten zelf de lang houdbare en non-food producten kunnen uitkiezen voor dertig procent van de winkelwaarde, maar ook omdat de supermarkt een ontmoetingsplek is waar mensen kunnen aanschuiven aan een lange tafel voor een kop koffie en een praatje.lees verder
Photovoiceproject – Mirjam Dorgelo
Wat is de relatie tussen een herinnering en een bepaalde fysieke plek? Tijdens het Festival voor Eenzaamheid liep cultureel antropoloog Mirjam Dorgelo met haar instant camera rond en benaderde deelnemers met twee vragen: ‘Hoe ziet een eenzame plek er voor jou uit?’ en ‘Heeft eenzaamheid een plek in je lichaam?’ lees verder
De grootste groep eenzamen is tussen de veertig en de zestig jaar, weet Wouter den Ouden (1950), voormalig beleidsambtenaar van het ministerie van VWS. In die functie hield hij zich al bezig met eenzaamheid. Nu geeft hij er ook voorlichting over aan vrijwilligers. ‘Laatst zag ik op de tv een vrouw die vertelde dat ze eenzaam was, maar het niet aan haar kinderen wilde te vertellen. Dat is weer zo’n hedendaagse paradox.’lees verder
Social media veranderen het contact met de mensen om ons heen. Sociaal contact raakt uitgebreid, maar wordt ook beperkt doordat social media een deel van het directe contact tussen mensen vervangen. Hierdoor bouwen we minder vertrouwen op in de relaties die we hebben en voelen we ons minder geneigd om onze emoties met anderen te delen. lees verder
Bart Groeneweegen
Kunstenaar Bart Groenewegen weet eigenlijk niet eens meer hoe het idee voor de Troostmaaltijd is ontstaan. Maar hij heeft hem enkele malen bereid, dus hij bestaat. En een ding weet hij wel zeker: de Troostmaaltijd is een goeie eenzaamheids-verdrijver. ‘En dan heb ik het over samen troost-gerechten kiezen, samen klaarmaken en met z’n allen opeten’, zegt Bart. ‘Dat hele traject is belangrijk. Samen eten is een sociaal ding.lees verder
Dat eenzaamheid iets universeels is, maakt de workshop op dit festival in Belgrado duidelijk; vragen over eenzaamheid in Cyrillische schrift. Een prangende vraag die in het proces naar boven komt: ‘Wie maakt jou eenzaam?’. Uit gesprekken met festivalgangers blijkt dat het vaak de mensen zijn van wie je het meeste houdt…lees verder
Het publiek domein is de plek waar men elkaar ontmoet en tegelijktijd ook langs elkaar heen leeft. Kun je daar met wildvreemden over eenzaamheid praten? Negen kunstenaars/ontwerpers gingen tijdens een inspirerende ontwerp-jam-sessie met dit onderwerp de straat op. Het antwoord: ja.lees verder
When I was getting ready to move to Berlin for seven weeks, I had set this goal for myself: to find a cafe that would be ‘my cafe’ and a shop that would be ‘my shop’. To be with myself, to feel comfortable with myself. Berlin is putting this to the test.lees verder
Ze hoopt ooit een vaste plek als humanistisch raadsvrouw te krijgen. Nu moet Lizette Schoenmaker (30) nog genoegen nemen met een werkervaringsplek in het Eduard Douwes Dekker verpleeghuis. Voor haar afstuderen schreef ze een scriptie over existentiële eenzaamheid onder jongvolwassenen. ‘De emotionele heftigheid van mijn eenzaamheid zwakte af en ik kreeg vaste grond onder de voeten.’ lees verder
Domenique Himmelsbach de Vries
Samen met docent culturele vorming Jantien Jongsma van de Amsterdamse middelbare school Spring High draait Himmelsbach mee in het scholenproject van Voor Eenzaamheid. Met dertien- en veertienjarigen gaan ze beelden van eenzaamheid maken. Aan welke symbolen denken ze bij eenzaamheid? De leerlingen timmeren eerst houten geraamtes die ze opvullen met stro, waarna ze deze zullen gaan ‘aankleden’ met symbolen van eenzaamheid. ‘Zo maken ze samen een monument voor eenzaamheid, een soort altaar.’ Himmelsbach hoopt dat de jongeren kunnen meegaan in deze enigszins ‘absurde interventie’: ‘wat kun je van ze verwachten?’, vraagt hij zich af. Hij kijkt er naar uit.lees verder
Lien Van Leemput
Als je alleen bent, ben je dan ook eenzaam? Wat doe je als je alleen bent? Hoe beweeg je je, hoe kijk je, waaraan denk je?
Hoe ga je om met de tijd die je met niemand anders dan jezelf doorbrengt? Een soort van tijd waarin alleen jij bestaat. Buitengesloten tijd.lees verder
Tina Lenz
Er is geen socialere plek dan de kroeg. Daar vinden mensen elkaar. Het café als publiek domein om het gevoel van eenzaamheid te vermijden, te bedrinken of juist op te zoeken. Bar Eenzaam / Bar Lonely – Rituals for Loneliness van design antropoloog Tina Lenz presenteert zich in de vorm van een bierviltje. Met de mogelijkheid om op de achterkant een persoonlijk ritueel voor eenzaamheid te noteren. Een onderzoek naar de culturele dimensies van eenzaamheid.lees verder
Het Kabinet van de Dames van kunstenaar Martina Florians is gevestigd in een verplaatsbare container. Zeven dames vertellen daar verhalen over hun leven. De verhalen spelen zich af tussen 1914 en 2014. Het publiek kan komen luisteren. Maar ook zelf een verhaal vertellen. In mei en juni 2014 stond het Kabinet van de Dames in de Amsterdamse Beethovenstraat. Een geslaagde strijd tegen het vergeten. Vertellers en luisteraars worden verbonden. En verbinding sterkt de mens.lees verder
Eenzaamheid is van alle tijden en van iedereen. Daarom: geen bijeenkomst zonder zelfreflectie en zelfwerkzaamheid. De bezoekers van de bijeenkomst Amsterdam – Voor Eenzaamheid werden tijdens een korte workshop aan het werk en aan het denken gezet. Ze kregen de opdracht om een leeg affiche te vullen met gedachten, gevoelens, ideeën over eenzaamheid en de stad.lees verder
Cato Fluitsma
Als kind al maakte Cato haar eigen liedjes, soms als bezwering, bijvoorbeeld als ze door een eng tunneltje moest. Ze speelde circusje met alle verkleedpartijen van dien. Ze ging naar de kleinkunstacademie, kwam in kraak- en hippieachtige bewegingen terecht en zette zich in als zingende activiste om vrijplaatsen in Amsterdam en omstreken te helpen redden. ….Van wie is de vogel in de boom, van wie de engel in de droom, van wie is de ruimte die wij vragen…lees verder
Drie onderzoekers van het Verwey-Jonker Instituut gingen op zoek naar de mogelijkheden van social design voor het vraagstuk van de eenzaamheid. Ze trokken op met de kunstenaars/vormgevers van Voor Eenzaamheid en zagen hoe hun projecten in de praktijk werkten.lees verder
In ‘De eenzame stad’ beschrijft Olivia Laing haar totale staat van onthechting toen ze zich na een mislukte liefde vastklampte aan New York. Via het werk en de levens van vier kunstenaars ontdekte ze dat kunst het voertuig is om de pijn van eenzaamheid te verzachten.lees verder
Is solo het nieuwe samen? In Amsterdam leeft 55 procent van de mensen in een eenpersoonshuishouden. Wat betekent dit voor de liefde, de huizenmarkt en onze (geestelijke-) gezondheid? En: schuilt er in eenzaamheid ook schoonheid? Onder het motto ‘samen zijn we nooit alleen’ lieten filosofen, huizenbouwers, demografen, psychologen en schrijvers in Pakhuis de Zwijger de avond voor Valentijnsdag hun licht schijnen over een stad die voor de meerderheid uit alleenwoners bestaat. lees verder
De Vlaamse schrijver David van Reybrouck laat in Zomergasten (VPRO/augustus 2014) een fragment zien van kunstenaar Sam Dillemans, die als een bezetene werkt en zich daarvoor moet afzonderen van de wereld. Van Reybrouck herkent dat: ‘Je kan zo opgaan, zo wonen in een kunstwerk dat je aan het creëren bent, dat al de rest betekenisloos wordt.’lees verder
Voor het Verwey-Jonker Instituut heeft hij meegewerkt aan enkele studies over eenzaamheid. Vorig jaar evalueerde onderzoeker Freek de Meere (1965) de eenzaamheidsprojecten van Young Designers, wat resulteerde in het rapport ‘Wat social design vermag’. Hij pleit daarin voor meer samenwerking tussen kunstenaars en hulpverleners. ‘Stap op de mensen af en geef ze aandacht.’lees verder
Madelinde Hageman
Madelinde Hageman zoekt naar nieuwe woorden die ervaringen met eenzaamheid uitdrukken. Deelnemers aan haar workshops worden co-creators van deze rijkere taal voor eenzaamheid. Hageman: ‘Taal voor eenzaamheid is het antwoord op het taboe om hierover te praten.’lees verder
Humanistisch raadsvrouw Lizette Schoenmaker onderzoekt welke rol eenzaamheid speelt in het proces van volwassenwording. Heftige existentiële eenzaamheid leidt vaak tot een zoektocht naar de eigen identiteit en naar een betekenisvol leven, zo blijkt uit haar studie.lees verder