Het publiek domein is de plek waar men elkaar ontmoet en tegelijktijd ook langs elkaar heen leeft. Kun je daar met wildvreemden over eenzaamheid praten? Negen kunstenaars/ontwerpers gingen tijdens een inspirerende ontwerp-jam-sessie met dit onderwerp de straat op. Het antwoord: ja.
Aan tafel in de Leeszaal in Rotterdam zitten negen kunstenaars/ontwerpers. Drie daarvan zijn verbonden aan het platform Voor Eenzaamheid. Zij hebben het initiatief genomen voor deze bijeenkomst. De andere zes hebben gehoor gegeven aan de Open Call om tijdens een vier uur durende jamsessie nieuwe acties te ontwerpen èn uit te voeren die het gesprek over eenzaamheid in het publiek domein openbreken. Het is een bont gezelschap bestaande uit een verhalenverteller, een design-antropoloog, een filmer/schrijver, grafisch- en industrieel vormgevers. Allen zijn op zoek naar nieuwe vormen om eenzaamheid aan de orde stellen. Het uitgangspunt van Voor Eenzaamheid is: als je wilt dat andere mensen over eenzaamheid praten, moet je het eerst zelf doen. Door zelfonderzoek en door je eigen taboes te doorbreken. Daarna is het mogelijk om geloofwaardig en authentiek met anderen, zelfs wildvreemden, over eenzaamheid te praten. Daarom begint de sessie met de opdracht om een vraag te bedenken over eenzaamheid die je eigenlijk niet aan je zelf durft te stellen. Altijd weer een pijnlijke maar nuttige oefening.
Dit komt er uit:
– Wat als alles waar ik mee bezig ben is mislukt?
– Is eenzaamheid mijn vriend?
– Hoeveel eenzaamheid brengt de toekomst?
– Heeft eenzaamheid ook een geschenk voor mij?
– Is er dan iemand….?
– Ga jij wel eens op zoek naar eenzaamheid?
– Wat is eenzaamheid in een liefdevolle relatie?
– Mag ik jou een stukje van mijn eenzaamheid geven?
– Heb ik een relatie om niet eenzaam te zijn?
Hierna gaat iedereen aan het werk om een eenzaamheids-actie vorm te geven om daarmee de straat op te gaan. Een kleine impressie.
Dorien, grafisch ontwerper, kent het gevoel van eenzaamheid uit haar studententijd. Ze adopteerde een oma en heeft zichzelf twee weken opgesloten in een bejaardenhuis. Ze heeft een versierde fiets met daarop een brievenbus. Ze vraagt mensen op straat om op een briefje een situatie van eenzaamheid te schrijven. Een Marokkaanse man vertelde over het gevoel van eenzaamheid dat hem altijd tijdens het Suikerfeest overvalt. Het is hier nooit zoals vroeger thuis. Hij moet dan altijd huilen. Het briefje in de brievenbus doen, blijkt een mooi ritueel.
Dennis heeft collectiebus ontworpen met daarop de tekst: Wat wil je kwijt over eenzaamheid. Daarmee gaat hij bij de ingang van een supermarkt staan en gaat er later het park mee in. Drie Turkse jongens op een bankje vertellen over het gevoel dat ze altijd tussen wal en schip vallen. Ook een vorm van eenzaamheid.
Peik gaat met stoepkrijt bloemen tekenen op het plein voor de Leeszaal. Hij voert met voorbijgangers gesprekken over de vraag: wat doe je als je eenzaam bent. Een goede opening voor een gesprek is de vraag: Zal ik een bloemetje voor u tekenen?
Marjolein, ontwerper, heeft twee vragen die ze op de voor- en achterkant van een rood hart heeft geschreven: Wie houdt er veel van jou? En voel je je in die relatie wel eens eenzaam? Ze merkte dat de vraag eerst op weerzin stuitte, maar dat als mensen gaan praten erkennen ze dat ze zich zeker eenzaam kunnen voelen in relaties. Er komt dan een goed gesprek op gang. (foto’s / heeft ze die opgestuurd?) Een vrouw zegt: ik voel me heel eenzaam als ik net mijn zoon op de Philipijnen heb gesproken.
Nienke (industrieel vormgever) hing op de wc van de Leeszaal een papier op met de vraag: Ga je wel eens op zoek naar eenzaamheid? Ja/nee. Ze moet nog eens terug om te kijken wat de reacties zijn.
Deze ontwerpsessie werd gehouden in de Leeszaal in Rotterdam.